Skip to main content

Posts

Showing posts from 2014

Why couldn't #Ethiopia/n government welcome the new journalists' Forum optimistically?

Ethiopian Journalists Forum is a young independent journalists association that undergone its founding assembly two months ago. The Forum, therefore, has - according to law - three months of time since its assembly to be counted as one of registered associations to work towards its goal while processing to acquire license. It is now in this period of grace. However, government media (especially Addis Zemen) launched a campaign against the Forum even before it gets its license and start functioning. The Ethiopian government has never been a friend to any civil society. The ‘charity law' that extremely limits foreign financing of civil societies that work on rights issues and the 70/30 project cost regulation which also indirectly limits awareness creating activities, both, were passed because the government undermines (or even dislikes) the role of civil societies in the democratization process. In this regard, we can't expect love of a new association from a ‘hea...

ኢሕአዴግን እንበይነው!

ሁሉንም ተቃዋሚ እንደአንድ መመልከትም ሆነ በአንድ አዕምሮ እንዲያስብ መጠበቅ የገዢው፣ የተገዢዎች፣ የተቃዋሚዎች ሁሉ የጋራ ችግር ነው። ሚሊዮን ችግሮች እና ሚሊዮን ተቃዋሚዎች ባሉበት አገር ውስጥ ተቃዋሚዎች ሁሉ አንድ ዓይነት ሊሆኑ አይችሉም። ይሁን እንጂ ሁሉም ተቃዋሚዎች ልዩነታቸውን በቅጡ ያውቃሉ ብሎ ለማለትም ያስቸግራል፤ ምክንያቱም “በስመ ተቃዋሚ ሲሳሳሙ" ማየት የተለመደ ነው። ተቃዋሚዎችን በተቃውሞ አካሔዳቸው መግባባት ላይ መድረስ እንዲያቅታቸው ከሚያደርጋቸው ችግር አንዱ ኢሕአዴግን የሚበይኑበት (define የሚያደርጉበት) መንገድ መለያየቱ ወይም ግልጽነት ማጣቱ መሆኑ የአደባባይ ምስጢር ነው። ብያኔ ለምን ያስፈልጋል? 40 ዓመት ወደኋላ መለስ ብለን የአብዮቱን ልጆች ለመከፋፈል እና ለእርስበርስ እልቂት የዳረጋቸው ዋነኛውን፣ የሚታገሉትን አካል (ደርግን) የበየኑበት መንገድ ነው። የኢሕአፓ እና የመኢሶን ዋነኛ ልዩነት፣ የኢሕአፓና አንጃ እያለ የሚጠራቸው አባላቱ መካከል የተከሰተው የሐሳብ መሰነጣጠቅ፣ ብሎም እርስበርስ መጨራረስ ደርግን የሚበይኑበት መንገድ መለያየትን ተከትሎ የተወለደው ደርግን ለማስወገድ የመረጡት መንገድ ነው። ሁለቱ (የተቀናቃኝ ወገን ብያኔ እና የመቀናቀኛ መንገድ ምርጫ) ተሰናስለው የሚኖሩ ጉዳዮች ናቸው። በጥንቃቄ ሳይጤን የሚገበቡበት ገደል አይደለም። ኢሕአዴግ፣ በዚህ ረገድ ራሱን ግልጽ የማድረግ ችግር የለበትም። ተቀናቃኞቹን አንዱን አሸባሪ፣ አንዱን የአሸባሪ ደጋፊ፣ ሌላውን ለዘብተኛ እያለ የሚኮረኩምበትን መንገድ አስቀምጧል። ኢሕአዴግ መሣሪያ ታጣቂ እንደመሆኑ ተቀናቃኞቹን ባይበይናቸውም ቅሉ ማሽመድመጃ መንገድ አይቸግረውም። ለተቃዋሚዎች ግን ‘ኢሕአዴግ ምንድን ነው?’ የሚለውን ጥያቄ መመለስ የሕልውና ጉዳይ ብቻም ሳይሆ...

‘Blame the Victim’: The Quest for Freedom vs. Professionalism of Media in Ethiopia?

16 th of March 2014 marks the 1000 th day since Reeyot Alemu, a newspaper columnist and teacher, was arrested for working to ethiopianreview.com news website which the Ethiopian State/court called ‘supporting terrorism’. On the same day, a twitter discussion focused on what happened to weaken the Ethiopian Press. Soleyana Shimeles, an activist for human rights and constitutional order, commented that the State ‘blames the victim after deliberately weakened the Press’. However, a twitter discussion following her tweet revealed that it is not only the State that blames the victim. Many ‘activists’ do.  A Short Story of the Press It is the same regime, the current regime, which created the Free Press and then tried to kill it. It is not dead yet; but it is also hardly possible to say it is alive. Researchers (Terje and Hallelujah, 2009) put the history of the Free Press in the past two decades in three overlapping periods:   “…Tafari and others draw ...

የትግራይ ሕዝብ ከሕወሓት የተሻለ “ወዳጅ" አለው?

ከዚህ በፊት ' የትግራይ ሕዝብና ሕወሓት ምንና ምን ናቸው? ' ብዬ በጠየቅኩበት ጽሑፌ፤ እጅና ጓንት ናቸው ብዬ ነበር። ስለብዙኃኑ ትግራዋዮች እያወራን ከሆነ አሁንም ያው ነው መልሴ። በዚያ ጽሑፍ እዚህ ድምዳሜ ላይ የደረስኩት ሕወሓት በሚያገኘው ሙሉ ድምፅ አይደለም፤ ያንን የሚያክል ድምፅ አዲስ አበባ ውስጥም የትም ፈጭቶ የትም አግኝቶታል። ሕወሓትን የሚወዱት አማራጭ አጥተው ነው ብዬ ነበር የተከራከርኩት። ምክንያቱም ደግሞ ትግራዋይ ያልሆነው ሰው ሁሉ ትግራዋዩን በሕወሓት መነፅር ስለሚመለከተው ተገፍቶ ነው ባይ ነበርኩ በዚያ ጽሑፍ (በዚህ ጽሑፍ ደግሞ 'ምን ዓይነት አማራጭ አጥቶ ነው?' የሚለውን ነው የምጠይቀው)። እርግጥ ይሄ ብቻ በቂ ምክንያት አይደለም። ሕወሓት ለሁለት ዐሥርት ዓመታት የዘራው የጥርጣሬ ፕሮፓጋንዳ ትግራዋዮች ሕወሓትን ባይወዱት እንኳ ለሌሎች የሚኖራቸው ጥርጣሬ ከሱ ጉያ እንዳይወጡ ያስገድዳቸዋል። (ፀረ-ቅኝግዛት ተንታኞች የጥገኝነት አባዜ የሚሉት ዓይነት።) ይህንን ድምዳሜ የእነአብርሃ ደስታን የግለሰብ እና አረና ፓርቲን የቡድን ቁርጠኛ ትግል አጣቅሶ ፉርሽ ለማድረግ የሚሞክር አይጠፋም ብዬ እገምታለሁ። ችግሩ፣ የአረና ተቀባይነት ከጥቂት የልሒቃን ትግራዋዮች አልፎ ብዙኃኑ ውስጥ ሰርጿል ወይ የሚለው ጥያቄ ሲመጣ ነው። ወደ ጽሑፌ ርዕስ ስመለስ 'ወዳጅ' የሚለውን ቃል የተጠቀምኩበት ሕዝቡ የሚወደው ለማለት እንጂ ድርጅቱ የሚወደው ለማለት አይደለም። የአንድ ወገን ፍቅር ነው። አዎ፣ ሕዝብ ሆነን ስናስበው ሕዝቡ የሚወደው "የተሻለ" አማራጭ የለውም።

እኔ የምፈልገው ኢሕአዴግ ወርዶ ማየት ብቻ ነው!

ትላንት የጥላቻ ንግግርን የተመለከተ ጥናት ማሟያ ውይይት ላይ ተሳትፌ ነበር። በርዕሰ ጉዳዩ ላይ በሰፊው የምመለስበት ቢሆንም፥ ቀብዱን ግን እነሆ፦ ርዕሱ በኢሕአዴግ እና በደጋፊዎቹ አተረጓጎም "የጥላቻ ንግግር" ተብሎ ሊመደብ ይችላል። አንድ የዴሞክራሲ ሕልመኛ ርዕሱ ላይ የተጠቀሰውን ዓ/ነገር ቢናገር ኢ-ዴሞክራሲያዊም ሆነ ጥላቻ ሰባኪ አያሰኘውም ባይ ነኝ እኔ ግን። እኔ ራሴ ርዕሱ ላይ የተጻፈውን ያለምንም ጥላቻ ከውስጥ ፍላጎቴ ነው ያፈለቅኩት። ከዴሞክራሲ ዐብይ ባሕርያት አንዱ ገዢ ፓርቲዎች ወርደው የሕዝብ ምርጫ በሆኑ ተቃዋሚዎች መተካት የሚችሉበት እና ገዢ የነበሩ ተቃዋሚ ሆነው የሚሮጡበት ስርዓት ማመቻቸት ነው። ስለዚህ ለኔ ኢትዮጵያ ለዴሞክራሲያዊነት መፍጨርጨሯ ሐቀኛ ነው ልል የምችለው ኢሕአዴግ ወርዶ ተቃዋሚ ሆኖ ሳየው ነው። የጥላቻ እና የፍቅር ንግግሮች የሉም ማለት አልችልም። ነገር ግን የጥላቻም ይሁን የፍቅር ንግግሮች ዋጋቸው ከአንድ ክበብ አያልፍም። ለምሳሌ ኢትዮጵያ ነክ የአገር ውስጥ እና የውጭ ሚዲያዎች በባሕሪያቸው መድባቸው ብባል በሦስት እመድባቸዋለሁ፦ 1ኛ) አፍቃሬ-ኢሕአዴግ፣ 2ኛ) ኢሕአዴግን-አያሳየኝ እና 3ኛ) I-don't-know-what-to-doዎች በማለት። የመጀመሪያዎቹ [አፍቃሬ-ኢሕአዴግ]ዎቹ ዋነኛ ሥራቸው በማንኛውም መንገድ ኢሕአዴግን ማንቆለጳጰስ እና ከተቃዋሚዎች ክፉ ዓይን መጠበቅ ናቸው። አዳም ሲፈጠር ጀምሮ "በስም መስጠት ነው (naming)" ነው ሥራውን የጀመረው እንዲሉ እኔም በዚህ ምድብ የምፈርጃቸውን ጥቂቶች ልዘርዝር፤ ኢቴቪ፣ ዛሚ ኤፍኤም፣ ኢትዮ-ቻናል፣ ትግራይ ኦንላይን እና ወዘተ ናቸው። ሁለተኛው ምድብ ውስጥ የሚገኙት [ኢሕአዴግን-አያሳየኝ]ዎች ደግሞ የሚደግፉ...

አድዋን መዘከር፤ በአርበኞቹ መንገድ!

በመጀመሪያ እንዲህ ነበር - የሬይሞንድ ጆናስ ‘The Battle of Adwa” (የሙሉቀን ታሪኩ ትርጉም)፣ ቅድመ አድዋ ላይ የነበረውን የአውሮጳውያን ስሜት ሲገልጽ የአሜሪካኑ አትላንታ ኮንስቲቲውሽን ጋዜጣ የጻፈውን አጣቅሶ ነበር፤ ‹‹ መላዋ አፍሪካ በአውሮጳ መንግሥታት ቅርምት የምትጠናቀቅበት ቀን ቀርቧል፤ አውሮጳውያኑ በአሜሪካ ያሳኩትን የዘር የበላይነት በአፍሪካ ለመድገም ተዘጋጅተዋል፡፡ በአሜሪካ ቀይ ሕንዶችን በማስወገድ ለራሳቸው ዝርያ መኖሪያ መፍጠር የቻሉበትን ብቃት በአፍሪካ ለመድገም የጥቁር አፍሪካ ዝርያዎችን በቅርቡ ማጥፋት ይጀምራሉ፡፡›› ይህ የአውሮጳውያን ሕልም ቅዠት ሁኖ የቀረው በአድዋ ድል ድባቅ ሲመቱ ጀምሮ ነው፡፡ ይህ የድል በዓል ከየትኞችም የድል በዓላት በላይ ደምቆ ቢከበር አያንስበትም፡፡ ለነገሩ፣ ይህንን በቅጡ የተረዱ እና እውን ለማድረግ የሚፍጨረጨሩ ኢትዮጵያውያን አሉ፡፡ የካቲት 23፣ 1988 በአድዋ ተራሮች በተካሄደው ጦርነት የተደመደመው እና ጥቁሮች በታሪካቸው ለመጀመሪያ ግዜ ነጭ ወራሪን በጦር ሜዳ አሸንፈው የታዩበት ‹‹የአድዋ [ዕ]ድል›› በዓል ዘንድሮ በልዩ ሁኔታ 118ኛውን ልደቱን ያከብራል፡፡ የዘንድሮው አከባበር ለከርሞው እና ለ120ኛው ደማቅ አፍሪካ አቀፍ አከባበር መሠረት ይጥላል ተብሎ ይታሰባል፡፡ በዓሉን ለማድመቅ ተግባራዊ እንቅስቃሴ እያደረጉ ካሉት ሰዎች በአንዱ የተለመደ አባባል የዚህን ጽሑፍ ዓላማ በመጠየቅ ልጀምር፤ ‹‹በዓሉን ከወትሮው የሚለየው ምንድን ነው? የበዓሉ አከባበር አስተባባሪዎች እነማን ናቸው? በዓሉን በሚያስተባብሩበት ወቅት ምን ፈተና ገጠማቸው?›› ለሚሉትና ሌሎችም ጥያቄዎች መልስ፥ ከአስተባባሪዎቹ አንዱ የሆነውን ያሬድ ሹመቴን ከሚገኝበት አድዋ አካባቢ በስልክ አነጋግሬዋለሁ፡፡ ዝርዝ...

Uganda Law Provoked Ethiopian Discussion

Uganda’s president, Yoweri Museveni, passed an anti-gay bill into law on February 24, 2012. As the news broke, twitter went into hot discussion among people who support and reject the President’s decision. Ethiopians also took part in the discussion. Ethiopia, a country itself criminalized ‘homosexuality acts’ in its penal code for many decades, has a large community who blindly rejects the discussions on topics of sexuality let alone legalizing it. Many of the tweets were reflected after Ethiopian Minister of Women, Children and Youth Affairs, Zenebu Tadesse, who broke the silence tweeting : There is no place for hate, discrimination in my beloved Africa. It's not Governments' business to make dress code or anti-gay laws. #Uganda. Many applauded her tweet; however, a few questioned whether the tweet is her opinion or her government’s position. Eyob A. Balcha asked : Your Excellency, what's your government’s position on same sex-relation? As far as I...

ብዙአየሁ “የማ[ላ]ቃትን" ሴት አስናፈቀኝ

"የሚጣፍጥ ሕመም ስሜት ነው፣ ቅር የሚል ደስታ፣ ሙሉው ጎዶሎ ነው ትርጉሙ ትዝታ፤" ወትሮም፣ እመንገዴ ላይ "ትዝታ" ሙዚቃ የተከፈተ እንደሆን ሁሉም ነገር ቅዝቅዝ፣ ፍዝዝ፣ ድንግዝ ይልብኛል። አረማመዴ፣ የጄ ውዝዋዜ፣ ሁለ ነገሬ ስክን ብሎ ልክ እንደ ዝግታ የተንቀሳቃሽ ምስል እንቅስቀሴ (slow motion) ይሆንብኛል። "ከኔ አንጀት ይመስል፥ የተሰራው ክሩ ይረበሻል ሆዴ፥ ሲገረፍ ክራሩ፤" የላይኞቹን የግጥሙን [የሕዝብ?] ስንኞች ከመስማቴ በፊት የብዙአየሁ 2ተኛው ትራክ የሰጠኝ ስሜት ይህንኑ ነው። መጀመሪያ ላይ ያደመጥኩት ጠዋት፣ ጠዋት ማኪያቶ የምጠጣበት ካፌ ውስጥ ነበር። የዚህ ጽሑፍ ከፊሉ የተጻፈውም እዚያው ነው። ዲጄውም የኔ ዕጣ ሳይገጥመው አይቀርም፤ ይደጋግመዋል። አስተናገጋጆቹም አብረው እያዜሙ ያስተናግዳሉ። በኋላ ላይ ግን በየታክሲው ሁሉ አደምጠው ጀመር። አሁን በዚሁ ዜማ የተሰየመው 'ሳላይሽ' የተሰኘው ሙሉ አልበም አለኝ፤ ነገር ግን ከዚህንኛው ዘፈን በቀር ትዝ የሚለኝ ሌላ ዘፈን የለም። እርግጥ ዘፈን ሳደምጥ የሆነ ሥራ እየሠራሁ ወይም የሆነ ዐሳብ እያሰብኩ ስለሚሆን ሙሉ ልቤን አልሰጠውም። ልክ እንደዚህኛው ልቤን የሚገዘግዘኝ  ካልመጣ በቀር የሰማሁት ምን እንደሆነ የማወቅ ዕድሉም ላይኖረኝ ይችላል። ሙዚቃ ለኔ ስሜት ቆስቋሽ ከሆነ አሪፍ ሙዚቃ ነው ማለት ነው። የሚቀሰቅሰው ስሜት የምንም ይሁን፣ የምን በዜማው ሰው ማስቆዘምም ሆነ የሙድ ማፍታታት ማድረግ ከቻለ አለቀ! በእነሰርፀ ፍሬ ስብሐት ግምገማ ግን ከዚህ የተለየ ሊሆን ይችላል።… ወደተነሳንበት ወግ ስንመለስ ብዙአየሁ እንዲህ ይላል፦ "ተስለሻል እንዴ ባይኔ በመሐሉ፣ አንቺ ብቻ እኮ ነሽ በሚታየኝ ሁሉ...

‹ጠላፊው› vs. ‹አጋቹ› - ኢትዮጵያ vs. ስዊዘርላንድ

በ ዘላለም ክብረት ዛሬ በጠዋቱ ዜናው በሙሉ ከአዲስ አበባ ወደ ሮም ሲጓዝ የነበረን 202 ሰዎችን ያሳፈረ የኢትዮጵያ አውሮፕላን 'መጠለፍ' ጉዳይ ነበር፡፡ የኢትዮጵያ ኮሙንኬሽን ጉዳዮች ሚኒስትር ‹ጠላፊው ካርቱም ላይ የተሳፈረ ሰው ይመስላል› ቢሉም በመጨረሻ አውሮፕላኑ ካርቱም ላይ ከነጭራሹ እንዳላረፈና ጠላፊውም ረዳት ፓይለቱ እንደሆነ ተረጋግጧል፡፡ ረዳት ፓይለቱ ለምን ይሄን ተግባር እንደፈፀመ ሲጠየቅም ኢትዮጵያ ውስጥ መኖር ስጋት ላይ እንደጣለው በመግለፅ፤ ሲዊዘርላንድ ጥገኝነት እንድትሰጠው ጠይቋል፡፡  ይህ ከሆነ ከጥቂት ሰዓታት በኋላ የስዊዘርላንድ አቃቢ ሕግ መስሪያ ቤት እንደገለፀው ግን ጉዳዩ ጠለፋ (Hijacking) ሳይሁን እገታ ( Hostage Taking) ነው ብሏል፡፡ በሌላ በኩል ረዳት ፓይለቱ ወደ ኢትዮጵያ ተላልፎ እንዳይሰጥ ስዊዝን ተማፅኗል፡፡ ሁለት የህግ ጥያቄዎች አሉ፡ 1. ጠለፋ ወይስ እገታ? 2. በረዳት ፓይለቱ ላይ የዳኝነት ስልጣን (Legal Jurisdiction) ያለው አካል ማነው? ኢትዮጵያ ወይስ ስዊዘርላንድ? እነዚህን ጉዳዮች የሚፈቱልን ሁለት አለማቀፍ ሕጎች አሉ (ኢትዮጵያም ስዊዘርላንድም የሁለትም የሕጎቹ ፈራሚ ሀገራት ናቸው)፡፡ 1. Convention for the Suppression of Unlawful Seizure of Aircraft – Hijacking Convention on Hijacking – 1970 &, 2. International Convention Against the Taking of Hostages – Convention on Hostage taking - 1983. በነዚህ ሁለት ሕጎች መሰረትም የረዳት ፓይለቱን ሁኔታ (Situation ) እንይ፡፡

Is Ethiopianism Re-examined or Replaced by Ethnopianism?

‘Ethiopiawinet' is an Amharic term equivalent to ‘Ethiopianism'. But, the context it is recently being discussed in social media is very different from it has been used in English and historical scripts. The old Ethiopianism (as written in the scripts) is more theological thought than political, and pan-Africanist concept than Ethiopian nationalist. The debate now ranges from denying the existence of it (as a self-standing identity) to worshiping it (as the only thought to save Ethiopian unity). The former is mainly opinion of ethno-nationalists who have concerns that the term might be used as pseudo-Abyssinian. They think the so-called ‘Ethiopianism' is not inclusive of all but is just an identity built on the cultures and religion of Ethiopian highlanders. I am guessing the debate ends with a new definition of what Ethiopianism is (should be). It seems Ethno-nationalism (which I would like to call Ethnopianism) is its biggest challenge. Encyclopedia B...

የፖለቲከኞቻችን ሰው ፊት አቀራረብ (Presentability)

ፖለቲካ ጥበብ ነው፤ አንዳንዶች 'የማመቻመች ጥበብ'፣ አንዳንዶች 'የማጭበርበር ጥበብ'፣ ሌሎች 'art of possible' ይሉታል። አንዳንዴ እውነተኛ የሕዝብ ተቆርቋሪዎች እያሉ አስመሳዮች ያሸንፋሉ፤ ሐሳብ አፍላቂዎቹ እያሉ ሰራቂዎቹ ይመሰገናሉ። ሌሎች ፖለቲካ ጫወታ (game) ነው ይሉታል። ለብዙዎች የጨቀየ ጫወታ ነው፤ ለጥቂቶች ግን ጥበብም ጫወታም ነው። ተጫዋቾቹ ደግሞ በጨዋታው ሕግ (rule of the game) መሠረት መጫወት አለባቸው። በእኛ አገር 'ፖለቲካ' እና 'ፖለቲከኝነት' ዛሬም አፍላ ነው። እስከዛሬ ጉልቤው ገዢ ነው፣ ገዢው ወሳኝ ነው። ምንም ዓይነት ፖለቲካዊ ጥበብ የሚጠይቅ የፖለቲካ ፉክቻ የለም። በአገራችን የፖለቲካ ፓርቲዎች ዕድሜ 40 አይሞላም። በጠብ መንጃ ተነድቶ ሥልጣን ላይ የወጣ እንጂ በፖለቲካ ፉክክር ተንጓሎ የወጣ ፓርቲ የለም። የፖለቲካ ፓርቲዎች ተቃዋሚ እና ገዢ ተብለው ፉክክር ውስጥ የገቡት በኢሕአዴግ ዘመን ነው። ሆኖም ከምርጫ 97 በኋላ ኢሕአዴግ በዴሞክራሲ ጉዳይ ላይ ስልታዊ ማፈግፈግ በማድረጉ ፓርቲዎች ትግሉን ከዜሮ እንዲጀምሩ አስገድዷቸዋል፤ ያውም በጠበበ ምኅዳር። ከምርጫ 97 ወዲህ በተደረጉ የፖለቲካ ሽኩቻዎች ውስጥ ኢሕአዴግ በዝረራ ያሸነፈባቸው አጋጣሚዎች ብዙ ናቸው። ለዚህ መንስኤው ከኢሕአዴግ ዴሞክራሲያዊ ንፉግነት ባሻገር የተቃዋሚዎቹም ድክመት ተጠቃሽ ነው። ተቃዋሚዎች ፕሮግራሞቻቸውን በማስተዋወቅ እና ደጋፊ በማበርከት ረገድ ጉልህ ችግር አለባቸው። ሕዝቡ ተቃዋሚ መሆናቸውን አውቆ እንዲሁ እንዲመርጣቸው ይፈልጋሉ እንጂ የሚመርጥበትን ምክንያት ሊያስረዱት አይከጅሉም። ስለተቃዋሚዎች ድክመት ብዙ ተብሏል፤ እኔም አሁን አንዱን ነቅሼ ላወራ ነው - ሰው ፊት ...

ልማታዊ አራማጅነት

ምስራቃውያን "ልማታዊ መንግሥታት ናቸው" የተባሉት በምዕራባውያን ነበር።  የኢትዮጵያ መንግሥት ግን ራሱ ነው "ልማታዊ" በማለት ራሱን መጥራት የጀመረው። ከዚያ በኋላ ቃሉ፣ በመንግሥት ኃላፊዎችና በተለይም በኢቴቪ በተደጋጋሚ ከመነሳቱና ካለቦታው ከመደንጎሩ የተነሳ የሚወክለው መንግሥት የሚከተለውን የኢኮኖሚ ስርዓት መሆኑ ቀርቶ በቀላሉ ሲታይ "የሚጠፉ ጥፋቶችን እንዳላየ አልፎ፥ ስለሚለሙ ልማቶች ብቻ ማውራትን"፣ ወይም በጥልቁ ሲመረመር "ገዢው ፓርቲን ከነቆሻሻው መደገፍን" ይመለከታል። ራስን ማዕረግ የመስጠት ጦሱ ይኸው ነው። ኢሕአዴግ ደጋፊዎቹን ወጣቶች "የልማት ሠራዊት" ነው የሚላቸው፤ ቀሪው እንደጥፋት ሠራዊት ነው የሚቆጠረው። ሌላው ቢቀር ሁለቱንም አለመሆን አይፈቀድለትም። ኢሕአዴግ ራሱን ብቻ ልማታዊ አድርጎ የመቁጠሩ ነገር በስህተት የመጣ አይደለም፤ የፖለቲካ ፍልስፍና ጉዳይ ነው። በተለይ ሰሞኑን ፓርቲው በመንግሥትነት ስሙ ተጠቅሞ በሚያዘጋጃቸው ስብሰባዎች ላይ የታይዋን እና ደቡብ ኮርያ ስም ተደጋግሞ በምሳሌነት ይጠቀሳል፤ ሁለቱም "ለልማት ሲባል ዴሞክራሲን ሰውተው ነው እዚህ የደረሱት" በሚል። ልማታዊነት ለዴሞክራሲ አያጣድፍም እንደማለት። ክፋቱ ኢሕአዴግ እምነቱን በፀባይ ለማሳመን አለመፈለጉንም ይጨምራል። እንዲህ እያለ እያወራም ግን 'ዴሞክራሲያዊ ነኝ፣ ያለመሆን ፍላጎትም የለኝ' እያለ በአደባባይ እየዋሸ ያታልላል። ግን መልሶ፣ "ሁሉም ነገር ወደልማታዊነት ግንባር" ይላል - በራሱ የልማታዊነት ብያኔ። የለም፣ እኔ በራሴ ብያኔ እሠራለሁ ብሎ ነገር የለም። ለምሳሌ፤

የሌለውን ልማት መካድ

ሰሞኑን በአዲስ ዘመን እና ኢዜአ ‹‹ጥናት›› ስም ገበያ ላይ ከወጡ አዲስ አባባሎች ውስጥ ‹‹ልማቱን መካድ›› የሚል ይገኝበታል፡፡ አባባሉ እንዲህ እንደዛሬው ጥናታዊ ዕውቅና አላገኘም ነበር እንጂ እንዲሁ በገደምዳሜው ግን ስሙ ይታወቅ ነበር፡፡ ኢሕአዴግ እና ቲፎዞዎቹ ‹‹ተቃዋሚዎች ልማቱን ይክዳሉ›› ይላሉ፤ ልማቱ የኢሕአዴግ ትልቁ መንጠልጠያ ነው፡፡ ራሱን ‹‹ልማታዊ መንግሥት›› ብሎ የሚጠራው የኢትዮጵያ መንግሥት ‹ሥልጣኑን ጠቅልዬ መያዝ የሚኖርብኝ እና ዴሞክራሲ ለመንፈግ የተገደድኩት ልማቱን ለማፋጠን ብዬ ነው› ይላል፡፡ አባባሉ ‹እኔ ሥልጣኑ ላይ ካልቆየሁ ልማት አይኖርም› የሚል ይመስላል፤ ሌሎች ልማት ማምጣት ስለማይችሉ ይሁን እነሱ ሥልጣን ላይ ከሌሉ አገሪቷ ላይ ሌላ ኃይል እንዳይመጣ ጦርነት ስለሚከፍቱ እኔንጃ - ልማቱ የሚጨናገፈው በምን እንደሆነ ተናግረው ግን አያውቁም፡፡ መቼም ልማት ማለት ግንባታ ሆኗል እና የግንባታ መሣሪያዎቹን እና መሥሪያ ቦታዎቹን ይዘው ከሥልጣን አይወርዱም ብለን እናስባለን፡፡

መታወቂያዬ ላይ “ኢትዮጵያዊ" ተብሎ እንዲጻፍ እፈልጋለሁ

ራስን "ኢትዮጵያዊ" ብሎ መጥራት ነውር እንዲመስል ጠንክረው የሚሠሩ አሉ። አልተሳካላቸውም ብዬ አልዋሽም። ምክንያታቸው እስከዛሬ የነበረው ኢትዮጵያዊነት አማራ ለበስ ነው፤ የዘውግ ብሔርተኝነት አንጂ ኢትዮጵያዊ ብሔርተኝነት (ማንነት) ብሎ ነገር የለም የሚለው ነው። መነሻ ነጥቡ እውነት ላይ ቆሞ፣ መድረሻው ግን ተራ ድምዳሜ ነው። በዘመን ጥፋት ዘንድሮን መቅጣት! እርግጥ ብዙኃን ኢትዮጵያውያን ዘውጋቸውን የሚያስቀድሙ ብሔረተኞች ሊሆኑ ይችላሉ። እኔንና መሰሎቼን ግን እነሱ ሸንጎ በሉት ጨፌ ውስጥ አስገድዶ የመክተት ወንጀል ነው። የራስን ማንነት በዘውግ ብሔር መግለጽ መብትም ምርጫም የሆነውን ያክል በኢትዮጵያዊነት መግለጽም ነውር ሊደረግ አይገባውም። እኔን እንደ ምሳሌ እኔ ባጋጣሚ ከተውጣጡ ብሔሮች ነው የተወለድኩት። ያደግኩትም ከዚያ በበለጠ አካባቢ በመጡ ቤተሰቦች መሐል ነው። የአብሮ አደግ ጎረቤቶቼ ቤተሰቦች ሙስሊም ጉራጌዎች፣ ወሎዬ ሙስሊሞች፣ ክርስቲያን የወለጋ ኦሮሞዎች፣ ትግሬዎች… ናቸው። ልጅ እያለን ማን "ምን" እንደሆነ ትዝ ብሎን አያውቅም። ስናድግ ግን ስለዘውግ ማንነቶቻችን እንድንማር ብቻ ሳይሆን አንዱን እንድንመርጥ ተገደድን። (መማሩን ወደን መገደዱን ግን ከመጥላት ሌላ አማራጭ የለንም።) ሁሉንም በቅጡ አልችላቸውም እንጂ የአማርኛም፣ ኦሮምኛም፣ ሶማልኛም፣ ትግርኛም፣ ጉራግኛም… ዘፈኖች ስሰማ ባለሁበት በስሜት እወዘወዛለሁ፤ በፍቅር የምበላቸው ምግቦች (ኪሴ ሁሌም አይፈቅድልኝም እንጂ) ክትፎ፣ ጨጨብሳ፣ (እና በተውሶ ፒዛ እና በርገር ሳይቀሩ) ናቸው። አክሱም፣ ላሊበላ፣ ጅማ፣ ጎንደር፣ ሐረርን የጎበኘሁት እና ሌሎችንም ልጎበኝ ቀናት የምቆጥረው የራሴ የሚል ውስጣዊ ስሜት ስላለኝ ነው። ለጉዞ ስወጣ "የእነርሱን...

“የደወሉላቸውን ደንበኛ ማግኘት አይችሉም"

የኢትዮ-ቴሌኮሟ ቅርፀ-ድምፅ ከመቼውም ጊዜ በላይ ሰሞኑን "የደወሉላቸውን ደንበኛ አሁን ማግኘት አይችሉም" ትላለች። ዛሬ (ጥር 29/2006) ግን ማለዳውን ሙሉ ስልኮች ሁሉ "ዝም፣ ጭጭ" ብለው ነው ያረፈዱት። አዲስ አበባን ከስሪ-ጂ (ሦስተኛው ትውልድ የስልክ በይነመረብ ግንኙነት አቅም) ወደ ፎር-ጂ (አራተኛው ትውልድ አቅም) ለማሳደግ፣ ሌሎቹን ክልሎች ደግሞ ወደ ሦስት ትውልድ ለማሳደግ ሥራዎች እየተጣደፉ እንደሆነ በሚደሰኮርበት በዚህ ሰዓት ኔትዎርኩ እንደ ክሪስማስ ዛፍ ብልጭ ድርግም ይል ገብቷል። በነገራችን ላይ እኛ 1·1% የኢንተርኔት ፔኔትሬሽን (ተዳራሽነት) ላይ ቁጭ ብለን 28% ደረስኩ ብላ እንቁልልጭ የምትለን ኬንያ፣ በሁሉም ቴሌኮም ድርጅቶቿ የሚቀርቡት የስልክ አገልግሎቶች ከ3ጂ በላይ ናቸው። (Keeping up with the Joneses has become mission impossible). ምትሐተ-ኢትዮቴሌኮም ዛሬ የገጠመኝ ደግሞ ለየት ይላል። ሌላ ሰው'ጋ እደውላለሁ ብዬ አብሮኝ ያለው ሰው'ጋ ደወልኩ፤ ቢጠራም አይነሳም። ምንድን ነው ነገሩ ብዬ ስመለከተው የደወልኩት አብሮኝ ያለው ሰው'ጋ ነው።  "እንዴ የደወልኩት ላንተ ነው፤ አንተ ደግሞ አይሰማህም እንዴ?" ብዬ ሌላኛው ስልክ ላይ መደወሌን ቀጠልኩ። እሱ ደግሞ ኧረ እኔ'ጋ አልደወልክም ብሎ ስልኩን ሲያሳየኝ እኔ ከሌላኛው ሰው'ጋ ማውራት ጀምሬ ነበር። ከዚያ አብሮኝ ያለው ሰው የስልኩን ስክሪን ዓይኔ ላይ አምጥቶ ደቀነው። "befeqe is calling..." ይላል። "ኧረ እኔ ከሌላ ሰው'ጋ እያወራሁ ነው!" አብሮኝ ያለው ሰው ስልኩን ሊያነሳ ሲሞክር እምቢ አለው። ሁኔታውን ...

ተቋማዊ አምባገነን

በ ማሕሌት ሰለሞን አምባገነን መንግሥታት ሁሉ አንድ አይደሉም :: አንዳንዶች ፍጹም አውቶክራቲክ የሆነ አስተዳደር ሲኖራቸው ሌሎቹ ደግሞ ‘ ዴሞክራቲክ ’ የሚመስሉ ተቋማትን በመመስረት አምባገነንነት በመንግሥታዊ አስተዳደሩ ብቻ ሳይወሰን ተቋማዊ (Institutionalized dictatorship) ይዘት እንዲኖረው ያደርጋሉ :: በእነዚህ ተቋማት ውስጥ አምባገነኖች በሥራ ላይ የሚያውሏቸው ሁለት ዋና ዋና መሣሪያዎች አሏቸው፦ ጥቅማጥቅሞችን ( ኪራይ ) ማካፈል እና የጥቅም ተጋሪዎች ለሆኑት ሰዎች ጊዜያዊ የፖሊሲ ማስተካከያ (Policy concession) እና የአሰራር ሂድት ለውጥ በማድረግ ጥቅማቸውን ማስከበር ናቸው :: እነዚህም በትምህርት፣ በፋይናንስ፣ በኢኮኖሚ እና በመሳሰሉት ተቋማት ሲንጸባረቁ ይታያሉ :: አምባገነኖች እነዚህን ተቋዋማዊ አደረጃጀቶች የሚጠቀሙት ታቃዋሚን እና ተቃውሞን በስልታዊ መንገድ ለማርገብ ሲሆን ሂደቱ እንደ ተቃዋሚው ጥንካሬ ይወሰናል :: ለምሳሌ ተቃዋሚው ድካማ ከሆነ አምባገነኑ ጥቅሞችን በስፋት የማጋራት ግዴታ ስለሌበት ፖሊሲዎችን እና የውስጥ አስራሮችን ብቻ በመጠቀም ሥርዓቱን ያጠናክራል :: በተቃራኒው ተቃዋሚው ጠንካራ ከሆነ ደግሞ ጥቅማጥቅሞችን በማብዛትና ፖሊሲዎች ላይ ጊዜያዊ ለውጥ በማድረግ ተቃዋሚው እንዳያምጽ በሩን ይዘጋል (assurance for non-rebellion opposition):: ተቃዋሚው ደግሞ በጣም ጠንካራ ከሆነና የአምባገነኑን መንግስት ለመጣል የሚያበቃ ኃይል እና እድል እንዳለው የሚያረጋግጥ መረጃ ካለ ስ...

የፎቶ ኤግዚቢሽን

ፎቶዎች ከቃላት በላይ ይናገራሉ እንዲሉ ባለፈው ዓመት ወዲያ ወዲህ ስል መንገዴ ላይ አጋጥመውኝ ካነሳኋቸው ፎቶዎች ላካፍላችሁ ወደድኩ:: እነሆ:- አራት ኪሎ የፈረሱት ሰፈር አካባቢ ነው:: ጽሑፉ "ስለቀኑብን አፈረሱብን" ይላል:: ይህን ፎቶ ያነሳሁት አምና ነው:: አሁን በቀይ ቀለም ተሰርዟል:: ድርጅቱ በመስተንግዷቸው ከምናደንቃቸው አንዱ ቡና ሻጭ ካፌ ነው:: ከኢምፔሪያል ሆቴል ወደቦሌ ለመሄድ አንዳንዴ ከመኪና ይልቅ በጀልባ ይቀላል:: ፒያሳ - ራስ መኮንን ግርጌ የቴኒክ ብልሽት:-   መጽሔቱ በአንድ እትሙ ሽፋን ገጹ ላይ ኢትዮጵያ ከስንዴ ኢምፖርት አድራጊነት አልተላቀቀችም ይላል፡፡ የውስጥ ገጹን ጽሑፍ ደግሞ በቀጣዩ ምስል ይመልከቱ፡፡ የቴኒክ ብልሽት (ቀጣይ):-   መጽሔቱ በውስጥ ገጹ ላይ ኢትዮጵያ ከስንዴ ኤክስፖርት አድራጊነት አልተላቀቀችም ይላል፡፡ (የሽፋን ገጹን ጽሑፍ ከላይ ይመልከቱ፡፡) Not Yet Arrived in 2014. In front of Bole Friendship Building ሁሉም ሰዎች አንድ ጋዜጣ (ልዕልና ከመታገዱ በፊት) - አሁን እነዚህ ካፌዎች በረንዳቸው ላይ አገልግሎት እንዳይሰጡ ታግደዋል:: ይህ ማስታውቂያ ተዘቅዝቆ ነው ወይስ ተልጦ ወይስ ግራ ቀኝ ተዛውሮ ወይስ ሁሉም? (ራስ መኮንን አለፍ ብሎ) የቤተልሔም ሕንፃ /መገናኛ/ (ጀርባ - ፊቱን ከታች ይመልከቱ) ቤተልሔም ሕንፃ ከፊቱ (በነገራችን ላይ ይህ ሕንፃ መስታወቱ አንፀባራቂ በመሆኑ እንዲቀየር ማስጠንቀቂያ ከተጻፈበት ወራት አልፈዋል::) Guess Where? You got it right; it is in front of Bole Medhanialem - የጄኔራ...