Skip to main content

ገመና 2፣ ሰው ለሰው፣ ጀግንነትና ኢትዮጵያ


የገመና 2፣ እና የሰው ለሰው ድራማዎች (ሶጵ ኦጴራዎች?) ሁለቱም ተወዳጅ ጀግና ከመፍጠሩ ይልቅ፣ የሚጠላ ጀግና የመፍጠሩ ሙከራ የተሳካላቸው ይመስላል፡፡ ዘመነኞቹ የሶጵ ኦጴራ ደራሲዎች መጥፎ እና ጥሩ ሰዎችን እየፈጠሩ ከማባላት የድሮ የታሪክ አወቃቀር ስልት እየወጡ፣ ከሕይወት ውጣ ውረድ ጋር ታግለው የሚያሸንፉ ጀግኖችን በመፍጠር ላይ አተኩረዋል፡፡ የኛዎቹ ደራሲዎች የሚፈጥሯቸው ጀግኖች ግን የሚፈተኑት ለእኩይ ተግባር የተፈጠሩ በሚመስሉ ሰዎች ነውና በዚያው አካሔድ እያነሳን እንጥላቸዋለን፡፡
ሁለቱም ርዕሳቸው በርዕሴ ላይ የተጠቀሱ ተከታታይ ድራማዎች በቁጥር የማይታወቁ መሪ ተዋናዮችን የሚያሳትፉ ናቸው፡፡ (ልብ ብላችሁ እንደሆነ ብዙዎቹ ተወዳጅ ሶጵ ኦጴራዎች በአማካይ አምስት መሪ ተዋናዮች ብቻ ይኖሯቸዋል፡፡) እነዚህ በርካታ ገጸባሕርያት ሁሉንም ጉዳይ እየነካኩ ቢያደነጋግሩንም፣ በልማታዊው የኢቴቪ ፍላጎት መሰረት ልናተኩርባቸው የሚገቡን ጥቂት የታሪክ መስመሮች እንዳሉ ግን ሳይታለም የተፈታ ነው፡፡ ነገር ግን የደራሲዎቹ ምልከታና የኢቴቪ ፍላጎት አልተጣጣመም ይሆናል፤ ከኢቴቪ ፍላጎት ጋር የተጣረሰ መልክት እየተላለፈ እንደሆነ አሁን አሁን እየገባኝ መጥቷል፡፡

ገመና 2 የሰው ለሰውን ያህል ልብ የማሸበር አቅም አላገኘም፡፡ የሰው ለሰዉ አስናቀ ወደጅ መስሎ የሚሰራቸው ሴራዎች፣ በድራማው ውስጥ እንድናደንቀው የሚፈለገው መስፍንን ያለዕውቀቱ አንድ ርምጃ እየቀደመ ያርበደብደዋል፤ እኛንም እንደተመልካች ያርበደብደናል፡፡ ‘ፌሚኒስቱ’ ገመና 2 ግን እኩይዋ ለምለም፣ ጀግናችን የሆነችውን ሜላት የምታርበተብትበት መንገድ ያን ያክል ጠንካራ አይደለም፡፡ ስለዚህም ይመስላል ከሰሞኑ የሰው ለሰዉ አስናቀን የሚመስል መሰሪ ለማምጣት እየተጉ ያሉት - ሰውዬው አቶ ጌታቸው ናቸው፡፡ በሃብታቸው ፈላጭ ቆራጭ የሆኑት (ወይም እንደሆኑ የሚሰማቸው) ሰው ማለት ናቸው፡፡  

በሌላ በኩል እነዚህ ሁለት ተከታታይ ድራማዎች የሚሸበሩት በእውነተኛ የኢትዮጵያውያን ችግሮች አይደለም፡፡ በሁለቱም ድራማዎች ውስጥ ያሉት ባሕርያቶች ሃብታሞች ናቸው፤ ብዙሐኑ ኢትዮጵያዊ ግን ድሃ ነው፡፡ በሁለቱም ድራማዎች ውስጥ ያሉት ሰዎች ያሉባቸው ችግሮች የክፉ ግለሰቦች ሴራ ነው፤ የብዙሃኑ ኢትዮጵያውያን ችግር ግን ኢኮኖሚያዊና ፖለቲካዊ ነው፡፡ ለነገሩ የዘነጋሁት ቁምነገር እነሱ ኢቲቪዮጵያውያን ሲሆኑ እኛ ደግሞ ኢትዮጵያውያን መሆናችንን ነው፡፡

እኔም እንደድራማዎቹ ሁሉን መነካካት አምሮኝ ነው እንጂ አጀንዳዬ እሱ አይደለም፡፡ ደራሲዎቻችን የሚያሸንፉ ተወዳጅ ባሕርያትን ከመፍጠር ይልቅ የሚሸነፉ መፍጠሩ ለምን ቀለላቸው? ከሰናዮቹ የበለጠስ ለምን ለእኩዮቹ ጀግንነትን ማጎናፀፍ አስፈለጋቸው? ምናልባት በሃገራችን የሚያውቁት እውነታ ይኸው ብቻ ሆኖባቸው ይሆን? የሚሉ ጥያቄዎች በጭንቅላቴ ውስጥ እየተንጫጩ ነው፡፡

እውነታው ምንድን ነው?
እውነታው በሃገራችን የጠቅላይ ሚነስትሩን ሴራና ኢ-ሃገራዊ ስሜት ሁላችንም እናውቃለን፡፡ (እናንተ፤ እዚህችጋ ይቅርታና ፕሮፌሰር መሳይ ከበደ ሰሞኑን ‹‹የመለስ አባት ባንዳ ነበሩ፡፡›› ብለው የጻፉት እውነት ነው እንዴ?) የሆነ ሆኖ ምርጫውን 99 በመቶ ድምጽ የሚያሸንፉት እሳቸው ናቸው፣ የኢትዮጵያ ቴሌቪዥን የሚመሰክረው ለሳቸው ነው፣ የመስሪያ ቤቶቻችን አለቆችም የሚመሰክሩት ለርሳቸው ነው፡፡ በሰው ለሰው ድራማ ውስጥ አስናቀም ቁርጥ መለስ ዜናዊን ነው - ሰው መሳይ በሸንጎ!

በገመና 2 ድራማ ውስጥ ለምለም በባለቤቷ በአቶ አካሉ ሥራ አስኪያጅነት ይተዳደር የነበረውን የእርዳታ ድርጅት በእጅ አዙር ስታሾረው እንመለከታለን፡፡ በርግጥ ድራማው ላይ ስንት ዓመት እንዳመሉ ከኖሩበት ድርጅት ውስጥ የአቶ አካሉ ድንገተኛ መገንጠል ባያሳምንም÷ የለምለም ሚና፣ ጨካኝነት እና አርበጅባጅነት ግን ቀዳማይ እመቤት እያሉ የሚጠሯቸውን የጠቅላይ ሚኒስትሩ ባለቤት አዜብ መስፍንን አስታወሰኝ፡፡ (በነገራችን ላይ ቀዳማይ እመቤት የሚባሉት የፕሬዚደንቶች ሚስቶች አይደሉም እንዴ?) ፈላጭ ቆራጭነታቸው በገደምዳሜ የሚነገርላቸው ወ/ሮ አዜብ የእጅ አዙር ጠቅላይ ሚኒስቴር ቢሆኑም አይደል? የገመና 2 ደራሲዎችስ ቢሆኑ ለምለምን የመሰለ ገጸ ባሕሪ ያገኙት ከእውነተኛው ዓለም አይመስላችሁም?

እናም እላችኋለሁ፤ የገመና (አንድ) ደራሲ (አዶኒስ) ያልቻለውን ሰናይ ምግባር ያለው ጀግና የመፍጠር ሙከራ የዘንድሮዎቹ የገመና 2 እና የሰው ለሰው ደራሲዎችም መፍጠር ያቃታቸው እውነተኛውን የሃገራችንን ገጽታ ለማንፀባረቅ ካላቸው ፍላጎት በመነሳት አይመስላችሁም?

የግርጌ ማስታወሻ፤ የዚህ ጽሁፍ አመጽ የመነጨው ሰናይ ጀግኖች፣ እኩይ ጀግኖችን ሲያሸንፉና ሲያርበደብዱ ማየት ከናፈቀው ሐሳብ ነው፡፡

Comments

Popular posts from this blog

The "Corridor Development" is a Façade of the Prosperity Party

Befekadu Hailu I have seen a news report claiming that 40% of central Addis Ababa will be demolished for the corridor development; I am not able to confirm the validity of the news but it sounds real to me given the size of massive operations in the demolition of old neighborhoods and construction of bike lanes, green areas, and glittering street lights. I like to see some beauty added to my city but cannot help mourning the slow death of it too. Addis Ababa was already in a huge crisis of housing and the demolition of houses is exacerbating it. Apparently, Prime Minister Abiy Ahmed is eager to showcase his vision of prosperity by demonstrating how fast his administration can do magic by beautifying the front sides of the streets with lights, new pavements, and painted fences ("to fake it until he makes it" in my friend's words). Therefore, he and his party do not care about the miserable human stories behind the scenes and they will harass you if you tell it (Azeb Woku...

መጽሐፍ የሚወጣው፣ የተዋነይ ዘ ጎንጅ 5 መሥመር ቅኔ

ጎንጅ ቅኔ ያጠናበት ደብር ሥም ነው። ደብረ ጥበብ ጎንጅ ቅዱስ ቴዎድሮስ ገዳም። ተዋነይ የባለቅኔው ሥም ነው። (የግዕዝ ትርጉሙ "ዋናተኛ" ማለት ነው።) ሊቁ ተዋነይ የልኅቀቱን ያክል እምብዛም አይወራለትም፤ ነገር ግን በዘመኑ ወደር የሌለው ልኂቅ ስለመሆኑ ሥራው ይናገራል። የሕይወት ተፈራ "Mine to Win" የተሰኘ ድርሰት መቼቱን በዐፄ ዮሓንስ ንግሥና ዘመን፣ በጎጃም/ጎንደር የቅኔ መማሪያ ደብሮች ያደረገ ልብወለድ ነው። ልቦለዱ የቅኔ ትምህርት ስርዓትን ያስተዋውቀናል፤ በበኩሌ የቅኔ ትምህርትን እና የቅኔ ሊቃውንት ታላቅነት ቀድሞ ከነበረኝ ግንዛቤ የበለጠ እንዲሆን አድርጎኛል። በተለይ የተዋነይ ዘ ጎንጅ (በውኑ ዓለም የነበረ ባለቅኔ) ተከታይዋ አምስት መሥመር ቅኔ መጽሐፍ የሚወጣት እንደሆነች ልቦለዱ አሳሰበኝ። ወይም በአጭሩ ብዙ ምዕራባውያን ስንት መጽሐፍ የጻፉለት ፍልስፍናን በአምስት መሥመር ይዟል። የቅኔው ትርጓሜ የመጽሐፍ ቅዱስን እና የመጽሐፍ ቅዱሱን ፈጣሪ ኅልውና ይሞግታል። “የአምን ወይገኒ ኵሉ ዓለም በዘፈጠረ ለሊሁ ብዙኃን እንዘ ይገንዩ ይስግዱ ቅድሜሁ ለነጽሮ ዝኒ ነገር እሥራኤል ከመይፍርሑ ሙሴ ፈጠረ ፈጣሪሁ ወ ፈጣሪ ፈጠረ ኪያሁ።” (ተዋነይ ዘ ጎንጅ። ምንጭ፣ሕይወት ታደሰ ወደአማርኛ የተረጎመችው የሕይወት ተፈራ መጽሐፍ) ትርጉሙን በኋላ እመለስበታለሁ። ስለተዋነይ መጀመሪያ የሰማሁት የበውቀቱ መጽሐፍ ላይ ነበር። እሱም በጨረፍታ - “የሌሊት ዜማዎች” የሚለው ግጥሙ ውስጥ። በውቀቱ ተዋነይን በግጥሙ ግርጌ ማስታወሻው አስተዋውቆን ያልፋል፣ “ተዋነይ በቅኔ ቤት አፈ ታሪክ ሞትን በግዝት ለሰባት ዓመታት ያቆመ ጀግና ነው"። ከዚያ በኋላ፣ አዲስ አድማስ ላይ የወጣ አንድ ጽሑፍ ተዋነይ የተላከበትን ...

የልጅ ሚካኤል አዲስ አበባ

በፍቃዱ ዘ . ኃይሉ “የአዲስ አበባ ብሔርተኝነት” ቢኖር ኖሮ መሪው ልጅ ሚካኤል ይሆን ነበር። አሁን አሁን እሱ ስለ አዲስ አበባ የዘፈናቸውን ዘፈኖች ቁጥር ራሱ በትክክል መቁጠር ይቸግረኛል። ለአዲስ አበባ ከተዘፈኑ ዘፈኖቹ ውጪም በየዘፈኑ ውስጥ የሚጨማምራቸው መልዕክቶች በራሳቸው መወድሰ አዲስ አበባ ናቸው። ለምሳሌ፣ በቅርቡ በለቀቀው ‘አዲስ አራዳ’ በተሰኘው አልበሙ ውስጥ ‘የድሬ ልጅ’ የሚል ዘፈን አለው። ዘፈኑ የተዘጋጀው ያው የአዲስ አበባ እህት ተደርጋ የምትቆጠረውን ድሬ ዳዋን ለማወደስ ነበር። ልጅ ሚካኤል ግን የአዲስ አበባ ፍቅሩ ያመልጠውና የሚከተለውን ያቀነቅናል፦ “መጣልሽ በሏት፣ ድሬ ድረስ፣  ከአዱ ገነት፣ ከሸገር፣ ከአዲስ ደረሰ፣... የሸገር ልጅ አራዳ ነው፣ ሰው አክባሪ፣ ሰው ወዳዱ፣ ቀላጅና ተረበኛ፣ ፍቅር ይዞ የሚተኛ፣ ‘አለው’ የለ፣ ‘የለው’ የለ፣ ከሁሉ ጋ፣ ግባ ጀባ...፤” ፤ ልጅ ሚካኤል በዚህ አልበሙ ብቻ አዲስ አበባን የሚያውድሰባቸው ሌሎችም ዘፈኖች አሉ፤ ‘ አዲስ አራዳ ’ የሚለው የአልበሙ መጠሪያ እና ‘ሸገር’ የሚሉት ዘፈኖቹ ዋነኞቹ ናቸው። ታዲያ እንዲህ በአዲስ አበባ ፍቅር የሚቃጠለው ልጅ ሚካኤል "ሊነግረን የሚፈልገው ምንድን ነው?" የሚለው ጥያቄ ደጋግሞ ይመጣብኛል። ይህ የልጅ ሚካኤል አዲስ አበባ ምንነትን ለመረዳት የሚጥር ፖለቲካዊ መጣጥፍ ነው። ‘አዲሱ አራዳ’ ማነው? በዚህ ዘፈኑ በብዙዎቻችን ዕድሜ የትዝታ ማኅደር ውስጥ የሚገኙ ነገር ግን በአዲስ አበባ ልማት ሥም የፈረሱ እና እየተረሱ ያሉ ሰፈሮችን ሥም ያነሳሳል። ዘፈኑ በግጥሙም በዜማውም፣ የሐዘን እንጉርጉሮ ያለበት ነው። ምሳሌ እንውሰድ፦ “ጨርሰሽ ስትወጪ ከቡፌ ዳ’ላጋ፣ ጠብቂኝ እንዳልል፣ ቆመሽ መሐሙድ’ጋ፣ አገር ...